BULIMIA, XXI. MENDEKO OBSESIOA (ERREPORTAJEA)

Espainian 350.00 lagunek bulimia eta anorexia bezalako osasun arazoak dituzte. Hau da, populazio gaztearen %6-ak elikadura arazoak ditu. Zenbait kasutan, bulimia anorexiarekin nahasten da, kasu gehienetan patologiak elkartzen direlako.

Gizentzearen beldurrari ezohikojatuntasun bat elkartzen zaio, eta hau guztiaren ondorioz, erru-sentimenduaren ondorioz, okak edo diuretukoen ingesta eman ohi da. Krisian, gaixoek haren ekitaldien kontrolaren galeraren sentsazio bat esperimentatzen dute. Bulimia irusi korporalaren distortsioan oinarritzen da.

Izaro Lasa, txikitatik bizi da elikadura arazoekin. 13 urterekin gorputzaren aldaketei ezin izan zien aurre egin. Argala bazen ere, kiloak hartzen hasi zen eta jada ez zuen bere gorputza ezagutzen. Lodia ikusten zuen bere burua eta ez zuen inolako eraginik egin bere burua onartu eta maitatzeko. Hemen hasi zen bere gaixotasuna. “Lagunen eboluzioan erreparatu nuen eta haiekin alderatzen hasi nintzen. Izan ere, gauaren mundua ezagutu genuen eta mutilak ezagutzen hasi ginen, baina niri ez zidaten kasurik egiten”.

Lagunak argalak ikusten zituen eta bera desberdin sentitzen zen. Izaroren ustez, 14 urterekin garrantzi gehiago ematen diozu lagunen kritikeri zure buru edo familiako kideen hitzei baino. Hau guztiaren ondorioz, zerbait jan ondoren komunera joaten zen eta jandakoa bota egiten zuen. “ komunean edozein soinu baliogarria zen amak nire soinuak ez entzuteko. Normalean txorrota irekitzen nuen uraren soinuak nireak estaltzeko”.

Maria Agirre Altsasuko bulimiaren laguntzarako taldearen arduraduna da. 38 urte dauzka eta medikuntza ikasi ondoren elikadura arazoetan espezializatu zen. Gaur, Sakanan elikadurarako ikastaroak eta hitzaldiak ematen ditu. “Ni Urdiaindarra izanik, Sakanan nire egoitza jartzea erabaki nuen. Izan ere, osasun hezkuntza gure biziraupen propiorako ezinbestekoa da eta hemen ez dago inolako kulturarik ”. 8 urte daramatza Sakanan lan egiten eta balantze positiboa egiten dio ilusio handiarekin hasi zuen proiektuari. Ibilbide luzea egin du jada. Altsasuko Aralarko Mikel Donea institutoan hainbat hitzaldi egiten ditu 16 urteko gazteentzat. “Urtero harrera ona izaten dituzte nire hitzaldiek, gazteen artean gaixotasun hau nagusitu ohi da eta laguntza behar duen arazoa denez, gazteen arreta bereganatzea erraza izaten da”. Horrez gain, Sakanako mankomunitatearen laguntzarekin baliatuz; Sakana, Ultzama eta Leitzaran ibarretan ikastaroak egiten ditu. Bere ustez, “Ultzama inguruan gai honen aurrean lotsatu egiten dira gazteak, baina konfidantza hartuz joan heinean, parte-hartze handia nabaritzen da”. Maria Agirreren esanetan, hasieran gazteei bulimiari buruz hitz egitea asko kostatzen zaie, gaia tabua izango balitz bezala ikusten baitute. Hau da, haiek badakite arazo larria dela baina nahiago dute inondik ere ez aipatzea.

Bulimiaren inguruko hainbat informazio aurki dezakezue hemen:
http://www.lookfordiagnosis.com/mesh_info.php?term=bulimia&lang=2

Sintoma fisiko eta psikologikoak

Azken 20-25 urteetan, gorputz-irudiarekiko balorazioa zeharo aldatu da. Alde batetik, askoz garrantzi handiagoa ematen zaio gorputzirudiari; bestetik, duela urte batzuk emakumeen gorputz-forma eta kurbak ederrak eta emetasun ikur ziren, baina gaur egun gehiago estimatzen dira ia formarik gabeko gorputz oso argalak. Hau dela eta, 14-19 urte bitarteko gazteek estereotipoarekin bat egin nahi dute eta haien gorputzaren zikloa hautsi egiten dute, honako sintoma hauekin hasiz. Fisikoari dagokionez, irudi osasuntsua itxuraz, baina, gaixotasuna antzematen da; pisuaren gorabeherak ematen dira bost edo hamar kilogramo denbora gutxian galtzen dituzte eta honi lo eza gehitzen zaio. Buruko mina jasangaitza bilakatzen da eta nesken kasuan, hilekoaren irregulartasuna nabaritzen da. Bestalde, bulimiak psikologikoki eragin handia dauka. Itxuraz, noski, antzeman daiteke, baina kanporatzen den guztia barrutik dagoen islada da. Beraz, sintoma psikologikoak ugariagoak izaten dira normalean. Erraz antzematen diren umore aldaketak izaten dituzte eta honi lotuta izaera aldaketak ere ematen dira, depresioa, errudun sentimendua, tristurak eta kontrol ezaren sentimendua, besteak beste. Zerbait jan ondoren errudun sentitzen dira eta komunean denbora dexente egoten dira, bai pisatzen baita irentsitakoa botatzen ere. Inguruko jendearekin axolagabe aurkezten dira eta gezurretan aritzeko joera hartzen dute. Honekin batera, gehiegizko kezka izaten dute bere itxura fisikoari buruz. Inguru sozialarekiko etengabeko isolamendua bilatzen duten arren, gaixoen ziurtasun ezak besteen onespena ezinbestekoa bihurtzen zaie.

Nire azkeneko elkarrizketatuaren datuei buruz 27 urte dituela besterik ezin dut esan. Anonimatuan mantendu ohi da, izan ere, bere esperientzia hain latza izan da ezen ez du ezta gaixotasunaren izena aipatu nahi. 15 urterekin hasi zen bere infernua (horrela deitzen dio berak gaixotasunari). Telebistan emakume argalak besterik ez zituen ikusten eta horien itxura hartu nahi zuen. Pixkanaka-pixkanaka jateari utzi zion eta fruta besterik ez zuen jaten. Udan, beroa dela eta, ur asko edaten hasi zen eta hau aitzaki paregabea bilakatu zen fruta alde batera uzteko. Neguan, berriz, loditzen hasi zen eta benetako infernua hasi zen. 19 urte zituen jada eta 33 kilogramo pisatzen zituen, ondorioz, gurasoek medikuarengana eraman zuten. Tratamendua luzea egin zitzaion baina sendatutzat eman zuten bere burua. 2 urte pasa ziren eta arazo pertsonalekin hasi zen. Ondorioz, depresio sendo batean murgildu zen eta honi lotuta bulimiaz berriz gaixotu zen. Gaur sendatuta dago baina berriz ere gaixotzeko beldur da.

Bulimia ibiltokietan

Asko dira modaren munduan bulimiari buruz espekulatzen diren zurrumurruak, baina nora iristen dira gazteen eraginak haien ametsa lortzeko? 
20ko hamarkadan modeloaren estereotipoa oso desberdina zen. Gorputzaren kurbak miresten ziren eta soberan egon litezkeen kiloak estimatzen ziren. Gorputza osasuntsua den seinale ziren kilo horiek. Gaur, ordea, guztiz kontrakoa gertatzen dela esan daiteke. Zenbat eta argalagoa izan, orduan eta arrakasta gehiago izaten dute modeloek. Bulimiaren kontrako elkarte batek muturreko argaltasuna ibiltokietan salatu zuen eta honek iskanbilak sortu zituen marka garrantzitsuenen artean. Salaketa honek Cibelesen desfilean dauka jatorria. Modelo gehienek 38ko neurria izan beharrean, 34ko neurria zuten eta honek, muturreko argaltasuna begien bistakoa utzi zuen. Zenbait modeloen esanetan, desfilearen garaian metro eta laurogeiko altuerarekin eta 52 kiloko pisuarekin 34ko neurria mantentzea exijitzen zaie.

Maite Biain Gamayo